12.14.2009

Advent-4

SERMON JAMITA TU MINGGU ADVENT-IV, 20 DESEMBER 2009
Jes.30:18-26

Patujolo

Mangula do Panurirang Jesaya di Juda di tingki hinarajahon ni si Usia (785-747 sM), si Jotam (747-735 sM), si Ahas (743-726 sM), dohot si Hiskia (726-697 sM; ida Jes.1:1).
Ndang torus manorus, alai marujuuju do hombar tu haroro ni pangungkapon sian Debata. Tarbagi tolu do tingki ni pangulaonna. Periode-I, sian panjouonna sahat tu hamamasa ni Porang Siria-Efraimistis (747-734 sM); Periode-II, sian Porang Siria-Efraimitis sahat tu habubuang ni Israel Utara (734-721 sM); jala Periode-III sian habubuang ni Israel Utara sahat tu hatutungkum ni Jerusalem (721-700 sM).

Turpuk on tarrajum do tu hasadaon na umbidang, i ma 28:1-35:10. Masuk tu Periode-III. Tingki i, hot (berdaulat) dope Harajaon Juda, alai tarsosak situtu jala ingkon manggarar jombabahal tu Asur. Ala so tahan, dohot ala ni jujujuju ni Misir, memberontak do nasida dua hali, alai jalojalo do i diintopi Asur. Mareak ujung ni periode i, disegai do sandok Juda; jala di taon 701 sM ditungkum do Jerusalem. Sudena i dibereng Panurirang Jesaya do songon panginona ni uhum ni Debata tu bangso i. Mansai balga do antong dosanasida, ai ndang dihaporseai nasida be Debata Jahowa, Misir nama. Angkup ni i, sude do nasida mangulahon angkal dohot sipaototo, ndang olo manangihon hataNa (28:7 duu); jonok Debata di pamanganna, alai dao do sian rohana (29:17). Ndang adong na tuk paluahon nasida sian uhum i. Mangalului pangurupion pe nasida tu Misir, ndang marguna. Paganda hinadokdok ni uhum i do i tahe, ai aeon nasida ma hataluan na so tarhatahon (30:17).

Hatorangan

Alai parasi jala parholong ni roha do Debata Jahowa, pardengganbasa salelenglelengna. Rimas dohot uhumNa, halilu ni holong ni rohaNa do i. Ia diuhum pe Israel, ndada na laho mangambolonghon, alai na laho manogihon tu hamubaon do. Ala ni i, huhut manguhumi, dipaimaima do hamubaon ni bangso i, asa asianNa mangulahi. Boha ma Ibana patupahon i? Didok dison: “Borhat Ibana asa asianNa hamu.” Borhat (Indo. bangkit; Hbr. yaaruwm/ exalted/agung/mulia), mandok bersikap hombar tu hamuliaonNa (keangunganNya) na gok asi ni roha, hasintongan dohot hasatiaon. Hombar tu hamuliaonNa i, diantan Ibana do uhumNa; ndang tongtong Ibana manorui, jala ndang gotos rohaNa saleleng ni lelengna (pat.Ps.103:9); ndang ro di salelenglelengna Ibana mamadai, jala ndang tongtong Ibana mangarimasi (pat.Jes.57:16). Molo muba roha ni bangso i, marpangulahi do rohaNa jala asianNa nasida, singkatanNa ma uhum i gabe pasupasu. Marhuaso do Ibana patupahon i, ai Debata ni uhum do Ibana. Anggo panguhum portibi, na di toru ni uhum do i. Ala ni i, ndang marhuaso i manguba uhum na nidabuhonna, panguhum na di ginjangna do na boi patupahon i. Alai anggo Debata di ginjang ni uhum do, gabe marhuaso manguba uhum na nidabuhonNa sandiri. Paposhon roha ni bangso i di hasintongan ni sasudena i, didok ma: “Martua ma sude na manghaposi Ibana.”

Di panginona ni uhum i, suman tu na tarbuang do panghilalaan ni bangso i. Mian di tano dohot di hutana dope nasida nian, alai ingkon manggarar jombabahal tu na leban jala hona tungkum. Hombar tusi, sai hira na mamanghulingi halak na mian di na so tanona do si Jesaya dison, songon na manjamitai na naeng mulak maringan muse (Hbr. yeesheeb /shall dwell) di Sion dohot di Jerusalem. Taringot tu nasida didok, di tingki haluaon i na so tupa be nasida tangis (pat.25:8), ai asian jala pasupasuonNa do nasida disi, begeonNa soara ni angguknasida jala alusanNa nasida. Apala i ma na so jumpang be di nasida na sai laonna i, joujou pe nasida jala mangangguhi alai ndang ditangihon Debata.

Di ay.20 sahali nari digombarhon, di panginona ni uhum i hira na mangan roti hagogotan dohot minum aek pangarupaon do bangso i. Aha do i? I ma sipanganon dohot siinumon di angka ari hasusaan. Na mangan dohot minum tarrajum tu angka na tumabo do i di na mangolu. Alai di angka ari hasusaan boi do i gabe so tabo. Ndang ala ni na moru dai ni sipanganon dohot siinumon i, atik pe boi do tong songon i, alai godangan do ala ni naung gabe songon bagian ni sitaonon i na mangan dohot na minum i, gabe so sonang be roha ni na manganhon dohot na manginum i di tingki i, tumatangis gariada gabe rap dibonduti ma sipanganon dohot siinumonna i dohot iluna (pat.Ps.42:4). Sahali nari, songon i ma panghilalaan ni Israel di panginona ni uhum i. Mandate nasida di pardagingon, songon i di partondion, ai gabe songon na martabuni angka gurunasida, lapatanna diotapi Debata marsuru naposoNa angka na mangajari nasida. Masihol pe nasida naeng mambege hata ni Debata, ndang boi ai ndang adong na mangajarhon (pat.Am.8:11-12) Alai di ari haluaon i, ulahan ni Debata ma marsuru angka naposoNa, gabe sai dapotan poda dohot pangjaran nasida sian Tuhan i. [Di salinan Indonesia dipangke do hata Pengajarmu (bentuk tunggal) jala dihonahon do i tu Debata. Lapatanna, Debata do Guru na martabuni i. Alai di hata Batak didok angka gurum (bentuk jamak). Jadi, ndang mungkin honahonon i tu Debata, ai sada do Debata. Di hata Heberna didok mowreykaa na marlapatan thy teachers (bentuk plural). Ala ni i pinartahanhon do dison na di salinan Batak i].

Ndang holan i, ramotan ni Debata do nasida marhite pemandu na so tarida na paingothon nasida taringot tu dalan sidalananna. Na marharoroan do i sian gombaran ni sada guru na manogunogu jala pasingotsingothon siseanna asa unang sala; manang pangalaho ni sada parmahan na mangiringiring jala mangondingi dorbiana asa unang lilu. Hombar tusi ma digombarhon dison, sai adong soara sian pudi na pasingothon bangso i taringot tu dalan sidalananna; manulus do, mangiamun do, manang na mangambirang. Na marhahonaan tu parsoalan ni ngolu do nidokna disi, tu haporseaon dohot pangalaho. Soara i pasingothon manang songon dia halak manirang na denggan sian na roa (pat.1 Raj.3:9b); mamillit na hinalomohon ni Debata (pat.Rom 12:2c), jala pasidinghon na hinasogohonNa. Alai soara aha do i? Na parjolo, boi do i soara na langsung sian Debata. Sipata, marsoara do Debata papatarhon tahiNa tu jolma. Soara sisongon i digoar halak Israel do bath kol, lapatanna boru ni soara ni Debata (the daughter of the voice of God). Na paduahon, boi do i soara ni Tondi ni Debata. Na patoluhon, boi soara ni patik ni Debata naung sinuanhonNa tu roha ni jolma i (pat.Jer.31:33). Jala na patoluhon, boi do i soara ni panggora ni roha.

Hombar tu soara i pasidingon nasida ma disi ganaganaan na nilampis dohot perak dohot gombaran na nilampis dohot mas. Angka ulaula hasipelebeguon do i na hinaposan jala na sinombanasida na sai laon. Diramuni do jolo (pat.2 Raj.23:8, 10, 16), dung i dibolonghon. Songon abit naung ramun ndang adong be na mangargahon manang mangolani, alai sude nama manghagigihon. Na deba ditutung, dung i sirabunna i disirsirhon songon napa.

Ihut tusi, ro ma tingki hadameon dohot hadumaon (jaman kedamaian dan kemakmuran), na ditandai marhite ragam ni pasupasu. Ndang hariboriboan alai marhasonangan nasida maninggala dohot manaburhon boni tu hauma dohot tu porlakna; paudanhonon ni Debata ma tu nasida udan paremean na mambahen gabe na niulanasida jala suha (berlimpah-limpah) gogona, sinur dohot na pinahannasida na manjampali di adaran angka na bidang; parsaulihonon jala panganon nasida ma gogo ni haumana, i ma roti na togong (na maol dicerna gabe na leleng tahan di butuha) jala na marmiak; di angka pinahan pe tuk do sipanganon na siniraan jala na sinege. Dung i bornohan ni Debata ma muse sandok tano i (pat.Jes.44:3). Gari di atas ni dolok angka na timbo tahe dohot rahisrahis na hinsat (bukit) adong sunge dohot halian aek (aliran air). Angkup ni i, tambaan ni Debata ma silompit pitu hali hatiuron ni bulan dohot mata ni ari. Hatiuron simbol ni haiason (kemurnian/ kesucian) do i, hapistaran, halalas ni roha, dohot hadumaon (kemakmuran). Luhutna i, pasupasu angka na mangihut tu haluaon i do i. Laos lilitan ni Jahowa ma disi bugang ala ni dosa ni bangso i, jala pamalumonNa holiholinasida naung magas (marigat/mabola/ maponggol) binahen ni paminsangNa. Luhutna i gombaran puetis ni tingki hadameon dohot haluaon i do i (pat.Jes.11:6-7). Alai sadihari do hamamasa ni i? Di ay.25b didok: “Di ari tongtangan godang, molo marumpak angka palaspalas.” Ari tongtangan godang (Hbr. bayowm hereg raab/the day of the great slaughter/pembunuhan besar-besaran), i ma ari hatatalu ni parangan ni musu ni bangso ni Debata. Palaspalas mandok, hagogoon manang huaso. Jadi harurumpak ni palaspalas mandok, hapipidom ni hagogoon manang huaso ni musu ni bangso ni Debata. Alai sahali nari, sadihari ma i? Angka halak na satingki dohot si Jesaya ro di angka sundut na mangihut tusi boi do marnida panggohion ni bagabaga on di sadasada peristiwa sejarah na adong pardomuanna tu nasida. Rupani, di taon 701 sM di na tartungkum huta Jerusalem (ida Patujolo) jala mansai targogot Raja Hiskia dibahen, di sada borngin, dibunu suruan ni Jahowa do 185.000 halak parangan ni Assur. Ndang tarbahen si Sanherib raphon paranganna angka na tinggal i be manorushon panungkumon i, gabe mulak ma nasida tu tanona, jala sahat disi mate tarbunu ma ibana (Jes.37:36-38). Dung i, marhasonangan ma halak Juda. Halak Israel satingki i, na boi do mamereng i songon panggohion ni bagabaga on. Alai anggo panggohion na sasingkopna masa do i di Padan na Imbaru (Jer.31:31-34), di ari ni Kristus Jesus dohot di ari sogot.

Sipahusorhusoron

Di ari on, sahat hita tu Advent na paopathon. Advent na parpudi nama on di hita di Taon Parhuriaon on, ai di ari Jumat dohot Sabtu na ro on, tanggal 25-26 Desember 2009 sahat ma hita tu Natal manang Parningotan di Hatutubu ni Tuhanta Jesus Kristus dung jolo tapatupa Parningotan di Borngin na Badia di bodari ni ari Kamis, tanggal 24 Desember 2009 on. Dung tabolus tolu minggu Advent, ndang parsoadaon, otik godang nunga adong di hita pangantusion na lam tanak taringot tu Advent i. Alai songon na mangarataratai, denggan do ulahan, na marhahonaan do Advent i tu na dua haroro ni Tuhanta Jesus Kristus, i ma haroroNa na parjolo na marhite hatutubuNa dohot haroroNa na paduahon di ari parpudi. Hombar tusi, dua minggu na salpu, di Advent-2 diparade do rohanta tu panagamon dohot parningotan di haroroNa na parjolo i, jala di minggu na salpu, di Advent-3 gumodang do rohanta ditaiti tu panomunomuon dohot panagamon di haroroNa na parpudi. Laos songon i ma di ari on, di Advent-4 on, diulahi do muse mangarahon hita manatap tu tingki na ro sogot na salelenglengna. Songon dia ma i patupaonta?

Na parjolo, tapauba ma rohanta. Pardenggan basa do Jahowa jala parholong roha, lambat tarrimas jala parasi roha godang. Ndang tongtong Ibana manorui, ndang gotos rohaNa ro di salelenglelengna. Molo manguhum pe Ibana ndang na laho mangambolonghon, ala ni i diantan do uhumNa jala dipaimaima do hamumulak ni pardosa i, asa asianNa musengani. I do naung pinatupa ni Debata di bangsoNa Israel uju i, dung muba rohanasida, dipalua do nasida sian uhumNa jala diasii. Apala i ma Barita na Uli ni jamita Advent-4 on tu hita. Mardosa do hita di adopan ni Debata. Alai ala ni asi dohot holong ni rohaNa disuru do AnakNa Jesus Kristus i ro tu tano on laho paluahon hita. Uju Kristus i papatarhon diriNa di tongatonga ni natorop, tung apala hamubaon ni roha i do na parjolo dijouhon, didok: “Nunga dapot tingkina; nunga songgop harajaon ni Debata. Pauba hamu ma rohamuna, jala haporseai hamu ma Barita na Uli i!” (Mrk.1:15). Laos i ma nuaeng na dijouhon tu hita di Advent-4 on dohot di Pesta Natal na ro, naeng tapauba be rohanta, asa diri hita bahen hasangapon dohot hamuliaon di goarNa.

Na paduahon, tangi ma hita di soara ni hata ni Debata. Tu bangso Israel naung muba jala na malua i, disuru Debata do angka guru na patubegehon hata dohot lomo ni rohaNa. Angkup ni i, sai dipaihutihut do nasida jala dipatongontongon tu dalan lomo ni rohaNa marhite soaraNa, soara ni TondiNa, soara ni patikNa naung sinuanhonNa tu rohanasida, dohot marhite panggora ni rohana be. Ala ni i gabe boi ma nasida mamolati na denggan sian na roa. Tu hita pe, dilehon Debata do angka parhalado na mangajarhon tu hita lomo ni roha ni Debata. Dilehon do tu hita hataNa, dipaihutihut jala dipodai do hita marhite soara ni Tondi Porbadia, soara ni patikNa naung sinuanhonNa tu ateatenta, dohot marhite panggora ni rohanta be laho patongonhon langkanta tu dalan hasintongan. Songon halak naung muba jala malua, naeng ma tangi hita di soaraNa i. Marhite na songon i, boi ma hita mamolati na denggan sian na roa, boi mananda, pasidinghon manang mangalo angka sipanginnsahi na mangulahon hahisapon, hajahaton ni rohana be; angka pamolamola na mangolu nian alai na so martondi. Tarpauliuli hita ma nang dirinta di atas ni haporseaonta na badia, martangiang di bagasan Tondi Porbadia, jala mian di bagasan holong ni roha ni Debata (Ida Turpuk Sijahaon, Jud.1:18-26). Sabalikna, tapasiding hita ma nasa ragam ni hasipelebeguon angka na kuno manang pe na moderen, isara mammonisme, materialisme, konsumerisme dohot na asing.

Na patoluhon, maimaima ma hita di hapataran ni Tuhanta Jesus Kristus dohot hangoluan na salelenglelengna. Tu bangso Israel naung muba jala malua i dibagabagahon Debata do hasosonggop ni tingki hadameon dohot hadumaon. Ndang adong be disi na tumatangis, ai lilitan ni Debata ma bugangnasida jala pamalumonNa holiholinasida na magas binahen ni paminsangNa; ndang adong na hurangan, ai pasingkopon ni Debata do sipanganon dohot siinumon. Sandok sonang do sude disi, mariaia jala marlas ni roha. Di hita, bagabaga na marhahonaan tu hangoluan sogot do i na mangihut tu haroro ni Tuhanta Jesus Kristus paduahalihon. Na manghirim jala na maimaima do hita disi. Panghirimon dohot suasana ni surgo i naeng ma tercermin i di Advent dohot si Natal na tapatupa. Na tardungdung hita do i marhite Advent dohot Natal na di bagasan hadameon, hasonangan, dohot las ni roha. Hajujumpang ni i ndang dijamin i marhite dana na cukup, materi na gukguk, manang pesta na meriah, marhite haporseaon do, hamubaon dohot roha na ungkap tu Tuhan i.

jkt.12.11.2009/mvs

Tidak ada komentar:

Posting Komentar