3.28.2010

Jumat Agung

SERMON JAMITA TU PESTA PARNINGOTAN
HAMAMATE NI TUHAN JESUS, 2 APRIL 2010
Luk.23:26-32


Patujolo

Dung tartangkup Jesus di Getsemane, parjolo sahali diboan do Ibana bagas ni sintua ni malim (22:54a). Disi ma Ibana saborngin i, rap dohot baoa angka na maniop Ibana, na pauruuru jala mangalasahi Ibana (22:63). Marsogotna i, disi torang ari dipatupa ma Rapot Godang (Sanhedrin), ditogu nasida ma Jesus tusi asa uhumanna (22:66). Mangihuthon panimbangion ni rapot i, patut marutang hosa do Jesus i (pat.Mat.26:66). Alai ala bangso jajahan nasida, ndang dohot sandirina i boi ulahonon nasida, ingkon marhite paruhuman Rom do. Gabe diboan nasida ma Ibana tu jolo ni Panguhum Latus (23:1). Ala so jumpang si Latus salaNa, disuru ma Ibana tu jolo ni si Herodes Antipas, Tetrarch (Raja Saparopat) di Galilea. Alai si Herodes pe ndang adong dapotsa salaNa, gabe disuru Ibana mulak tu si Latus. Tunduk tu tekanan ni Jahudi, didabuhon si Latus ma tu Ibana uhuman mate di hau pinarsilang (23:24-25). Ihut tusi ma masa turpuk on.

Hatorangan

Mangihuthon uhum, holan tu warga jajahan na mangalaosi uhum Rom do boi dabuhonon uhum silang. Hombar tusi, dipangke halak Rom do parsilangon i mambiarbiari halak asa unang barani mangalaosi uhum, isara ni na manamun, na manggunturi, tarlumobi na memberontak. Tu sangkap i, dipaebanghon do jolo na hona uhum silang i mamungka sian inganan paruhuman humaliang kota torus tu inganan pamajalan. Opat halak do soldadu na manjaga, sada sian i mardalan di jolo maniop papan panuratan ni hasalaaanna. Sahalak centurio (uluan ni saratus soldadu) do na manguluhon, jala nasida ma na gabe pelaksana ni eksekusi i. Marhite i hira na naeng dohononna do tu nasa na marnida: “Bereng, ingkon songon on do masa tu na mangalaosi uhum Rom.” Somalna, laos halak na hona uhum i do mangusung hau pinarsilangna sian paruhuman tu inganaan pamajalan. Sada paksa do i tu na hona uhum i laho mangokui hasalaan dohot manjalo uhum na tu ibana. Jesus sandiri nunga mansai loja, ai saborngin i ndang modom Ibana jala ndang maradian dipauruuru dohot dilasahi. Ndang tartuhuksa be silang i, gabe disoro angka soldadu i ma si Simon sian Kirene; tu ibana ma dipaporsanhon silang i, paihutihut Jesus. Ndang holong manang roha na marpanarihon na mangonjar nasida disi, sabalikna do tahe, kekejaman do, ai na mabiar do nasida so tung mate Ibana di tongandalan i, so sanga sombu dope tagasnasida mambalbali dohot mamajalhon. Taringot tu si Simon i, ndang sadia na tarboto, ai holan di barita on do tarjaha goarna di sandok Barita na Uli i. Ra, sahalak Jahudi do ibana na tubu di huta Kirene, na di Afrika Utara. I do ra alana asa gabe margoar ibana Simon Kirene. Alai ra, mulak ibana muse tu Palestina jala marladang di balian ni Jerusalem. Mulak sian ladangna i ma ibana disoro angka soldadu i laho manggonti Jesus manuhuk silang i. Di Mrk.15:21 dipaboa do dohot goar ni anakna, si Aleksander dohot si Rupus. Disura roha ni na deba, i do si Rupus na martaringot di Rom 16:13, sahalak ruas ni huria Rom.

Ala na hombar tu roha ni Jahudi do parsilangon ni Jesus i, asing sian na sinangkapan ni halak Rom (mambiarbiari!), ndang gabe tahutan jala mamolngit halak marnidasa. Tolu halak nian siparsilanghonon na pinaebanghon i (ida ay.32), alai parsilangon ni Jesus i do rumingkot di nasida. Dihuphupi hosomnasida tu Jesus i do simpatinasida tu na dua nari dongan sabangso na naeng rap parsilanghononhon raphon Ibana. Laos songon i ma dohot biarna. Hombar tusi gabe hehe ma rohanasida mangihuthon, naeng dohot nasida marnida ujungna, pasombu tagasna. Alai mangihut do nang parompuan, angka na mananangisi jala mangandungi Ibana. Lebih perasa do nasida sian angka baoa, ummura tersentuh gabe tumatangis jala mangandungi paidaida sitaonon ni Jesus i. Holan Jesus do ditatangisi jala diandungi, ndang dohot na dua nari. Boasa? Tagamon ulaning ala na adong dihilala nasida na sala di paruhuman dohot parsilangon na tu Jesus i? Umbege i, humusor ma Jesus mandok: “Hamu angka boru Jerusalem, unang ma Ahu tatangisi hamu, dirimuna dohot anakhonmuna ma!” Taringot tu sitaononNa i, ndang ringkot Ibana asian ni agia ise pe. SitaononNa i, manang na boha pe bernitna, udut ni pangoloionNa di tahi na AmaNa do i di hatutuatNa tu hasiangan on, bagian ni ulaon haluaon dohot panobusionNa. Na rumingkot di nasida, i ma na mananangisi dirina sandiri dohot ianakhonna be. Ndang tagamon marsombusombu Debata taringot tu dosa ni bangso i, taringot tu panulahonna dohot panilanghonna di Kristus i. Molo so muba rohanasida, sai na uhumanNa do nasida. Taringot tusi, nunga ditatap Jesus. Ndang lomo nian rohaNa disi, baliksa martangiang do Ibana di silang i mandok: “Ale Amang! Marpamuati ma rohaM mida nasida, ai ndang diboto nasida na binahennasida i” (Luk.23:34). Nang pe songon i ingkon suriranghonon jala pasingothononNa do tu nasida uhum na naeng ro, gabe didok: “Ai na ro ma angka ari sogot, dohononna ma disi: Martua ma angka na hol, angka ina na so dung tubuan jala na so dung panarusan.” Mansai jorbut do na masa i, ai pola do gabe diparhatua halak ina na so marianakhon. Diparhatua, ai lobi sian dirina ndang adong sisarihononna, siholsohonon manang siondinganna; hape angka na marianakhon, asing ni dirina ingkon sarihononna dope ianakhonna, ingkon holsohononna jala ondinganna. Ala ni jorbutna tahe, pola do gabe dohonon ni halak hatiha i tu angka dolok: “Tinggangi hami,” dohot tu angka tor: “Huphupi hami,” lapatanna, lomoan nama rohana mate sian mangolu. Ndang adong agia aha na boi mangondingi halak hatiha i. Taringot tusi didok Jesus do: “Ai molo songon on pambahennasida tu hau na rata, aha ma tagamon masa tu hau naung masak?” Jesus do na tinudoshon ni hau na rata i, jala halak Jahudi do hau naung masak i. Manang na boha pe sai na ummaol do hau na rata mosokhonon ni api sian hau naung masak. Alai molo Jesus ‘hau na rata’ jala na so marsala i mansai mura disalahon di jolo ni paruhuman manang di benteng terakhir ni angka silului hatigoran dohot hasintongan, mansai mura divonis mate marhite haputusan na maralo tu hasintongan dohot panggora ni roha ni sitiop huaso dohot hasitongan di portibi dohot di bangso ni Debata, mansai mura tarbunu so haondingan uhum ni portibi dohot uhum ni bangso ni Debata, lam boha ma halak Jahudi ‘hau naung masak’ jala sigodang sala dohot pangalaosion i, aha tagamon na boi mangondingi nasida di hamamasa ni uhum i?

Raphon Jesus i, ditogihon dope dua halak nari parjahat sipamateon dohot Ibana. Mansai torang didok, parjahat do nasida, jala sada sian nasida, i ma na diparsilanghon di siamun ni Jesus i tangkas do i diparhatopot (pat.23:41). Disura roha, halak Zelotes do nasida, i ma sada horong paraloan tu halak Rom. Siangkup ni na mamparjuanghon cita-cita politik Jahudi, adong do sian nasida na madabu tu ragam ni ulaon hajahaton isara na manamun, mamangus dohot na asing. Unang be halak Rom, halak Jahudi pe ndang dihalomohon i. (Ra, i ma deba alana umbahen so dohot na dua halak i ditatangisi jala diandungi angka parompuan i). Alai mardomu tu parsilangon ni Jesus i, digohi do dison sada hasintongan, i ma na taringot tu na gabe tarrajum Ibana tu angka parjahat (pat.Jes.53:9). Diperlakukan do Jesus i songon songon parjahat jala siuhuman asa unang pola gabe perlakuhonon jala uhuman ni Debata hita songon angka parjahat.

Rancangan Homiletis

Di ari on, taingot do hamamate ni Tuhanta Jesus Kristus. Na patupa parningotan di halak naung jumolo monding somal do i di hajolmaon. Paasingasing do suasana na mewarnai parningotan i sadasada. Na sada rupani digohi arsak do, angka na dohot disi marhohondo manang tumatangis marningot halak naung monding i, ai ganup do nasida manghilala na adong na moru manang na mago sian nasida. Songon i pe i, ai hamatean ni halak i do na manggomgomi parningotan i, na manghuasoi jala mandondoni roha ni na pungu i. Na asing ndang apala songon i, ai ngolu ni halak naung monding i do na manggomgomi parningotan i. Pambahenanna rupani, ulaonna, podana, dohot lapatanna tu na asing uju di ngoluna dohot di pudina, angka i do na gumodang diingot jala ditaringoti, gabe rumia ma rohanasida na marningot i jala mauliate. Boha do ia hita, songon dia do hita na marningot hamamate ni Tuhanta Jesus Kristus?

Dung didabuhon Panguhum Latus uhuman mate tu Jesus, diboan angka soldadu ma Ibana tu inganan pamajalan. Torop do halak paihutihut Ibana naeng marnida ujungna. Mangihut ma dohot parompuan angka na mananangisi jala mangandungi Ibana. Umbege i, humusor ma Jesus jala didok ma tu nasida: “Hamu angka boru Jerusalem, unang ma Ahu tatangisi hamu, dirimuna dohot anakhonmuna ma!” Suman tusi, adong do halak na mangarajumi parningotan di hamamate ni Tuhanta Jesus songon ari parsiluluton manang perkabungan. Ro tu gareja marabit na birong jala marulos batak. (Nian warna resmi do na birong, alai toropan do na mangantusi i songon warna perkabungan, jala i do na mangonjar nasida mamangke i di parningotan i). Lumobi molo pistar parjamita mendramatisasikan barita parsilangon i (jala ndang hurang antong angka na berkemampuan jala sangajo mambahen songon i), gabe lam mamolngit ma panghilalaan ni na pungu i, mamungka ma adong na mongkihongkik, na asing muse tumatangis. Aha na tinangisanna? Jesus i do, sitaononNa i, dangolNa i. Jesus mandok: “Unang ma Ahu tatangisi hamu!” SitaononNa i, manang na boha pe bernitna, udut ni pangoloionNa di tahi na AmaNa do i; ndang siasian ni agia ise Ibana disi, ai marhite i do Ibana patupahon panobusion dohot haluaon ni hajolmaon. Silang na patut tuhuhonta hian dipatuhukhon Debata tu Ibana asa unang pola be uhumon ni Debata hita ala ni angka dosanta, hamatean na hona toru na patut tu angka parjahat dihonahon Debata tu Ibana asa unang pola suruhonta be banua toru, gabe sahat hita tahe tu hangoluan na saleleng ni lelengna. Ala ni i, na gabe targoar pesta do ari parningotan di hamamate ni Jesus Kristus i di hita; ari las ni roha do i, ari parolopolopon dohot pariaiaon partondion.

Alai tutu, singkat ni na mananangisi Jesus, patut do hita anggo na mananangisi dirinta ala ni angka dosa dohot pangalaosionta. Sitaonon dohot hamamateNa i ndang paloashon hita mangolu torus di bagasan dosa, alai ingkon solsolanta do saluhutna i jala tadinghononta. Sandok ingkon muba do hita. Molo so i, sai na songgop do tu hita dohot tu ianakhonta uhum ni pangalaosi. Jesus sian lapang habernitonNa i manjouhon: “Ai molo songon on pambahennasida tu hau na rata, aha ma tagamon masa tu hau naung masak?” Na nidokNa disi, molo Ibana sandiri songon halak na tigor jala na so marsala mansai mura disalahon di jolo ni paruhuman, mansai mura divonis mate marhite sada haputusan na maralo tu hasintongan dohot panggora ni roha, jala mansai mura tarbunu so haondingan uhum ni portibi dohot uhum ni bangso ni Debata, lam boha ma angka pardosa jala pangalaosi na so olo paubahon rohana, aha tagamon na boi mangondingi nasida di hamamasa ni uhum i? Di tingki na parpudi on tar godang do dihatai halak carut marutnya hukum di Indonesia on. Mamereng fakta ni sadasada persidangan rupani, unang be siboto uhum, jolma na somal pe nunga boi marnida tu dia do sasintongna ujung ni sadasada parkaro, alai barani do jaksa menuntut lain, hakim pe barani do mamutushon asing. Didok sahalak praktisi hukum: “Saat ini hukum di Indonesia menjadi subordinat dari kepentingan tertentu. Hukum itu buta. Tetapi hakim-hakim tidak buta. Dia melihat perkara sebagai pesanan. Kepentingan ditentukan lebih dahulu, baru dicari pasal-pasalnya.” Suman tusi, mardomu tu kebebasan beribadah, mansai tangkas do i diatur di undang-undang. Alai di praktekna, godangan do i hombar tu roharoha ni na gogo dohot sitiop huaso, sementara sitiop uhum ndang mambahen manang aha. Molo songon i do, aha be sipangasahononhon lobi sian Tuhanta i? Alai molo hita sandiri torus mangolu di bagasan dosa jala marsihohot di angka pangalaosion, boha ma boi hirimon jala pangasahononta Tuhanta i? Ala ni i ingkon muba do hita jala ingkon lam parsaorhononta do Ibana sian nasa roha. Apala i ma sada na naeng dungdungonta di parningotan hamamate ni Jesus i marhite parsidohotonta di ulaon na badia. Sai hiras ma rohanta mandohoti jala manghangoluhonsa di hangoluanta ariari.

jkt.26.02.2010/mvs

Tidak ada komentar:

Posting Komentar